स्तनाचा
कॅन्सर हा कॅन्सरचा एक प्रकार आहे जो स्तनाच्या ऊतीपासून विकसित होतो.

२०२२
मध्ये युनायटेड स्टेट्समध्ये आक्रमक स्तनाच्या कॅन्सरच्या अंदाजे २,६६,१२० नवीन
केसेस आढळल्या. स्त्रियांना प्रभावित करणारा हा दुसरा सर्वात सामान्य कॅन्सर
आहे. लवकर निदान आणि यशस्वी उपचार बरे होण्याची शक्यता मोठ्या प्रमाणात सुधारतात,
म्हणूनच याबद्दल माहिती देणे महत्वाचे आहे.

स्तनाचा कॅन्सर हा आजार जेव्हा
स्तनातील पेशी असामान्यपणे वाढू लागतात आणि एक सौम्य ट्यूमर तयार करतात.

स्तनाच्या कॅन्सरचे
प्रकार:

डक्टल कार्सिनोमा

आक्रमक स्तनाचा कॅन्सर

तिहेरी नकारात्मक स्तनाचा कॅन्सर.

दाहक स्तनाचा कॅन्सर.

अँजिओसारकोमा.

फिलोड्स ट्यूमर.

स्तनाच्या कॅन्सरची  कारणे:

जेनेटिक
म्युटेशन मुळे स्तनाचा कॅन्सर विकसित होऊ शकतो स्तन पेशी. काही बदल वारशाने मिळू
शकतात, तर काही स्त्रीच्या जीवनकाळात होतात.

इतर काही घटक ज्यामुळे स्तन विकसित होण्याचा धोका वाढू शकतो:

१.वय: वयानुसार स्तनाचा कॅन्सर होण्याचा धोका वाढतो.

२.कौटुंबिक इतिहास: स्तनाच्या कॅन्सरचा कौटुंबिक इतिहास असलेल्या महिलांना, विशेषत: जवळच्या नातेवाईकांना
हा आजार होण्याचा धोका जास्त असतो.

३.जेनेटिक्स: काही जेनेटिक म्युटेशनमुळे, जसे की BRCA1 आणि BRCA2,
हे स्तनाच्या कॅन्सरचा धोका  वाढवू शकतात.

५.जीवनशैलीतील घटक : जास्त वजन, मद्यपान आणि शारीरिक हालचालींचा अभाव
यामुळे स्तनाचा कॅन्सर होण्याचा धोका वाढू शकतो.

 स्तनाच्या कॅन्सरची  चिन्हे आणि लक्षणे: स्तनामध्ये वेदनारहित गुठळ्या किवा ट्यूमर हे सहसा
स्तनाच्या कॅन्सरचे पहिले लक्षण असते,तुम्हाला ते स्वतःला जाणवत नाही. त्याऐवजी,
नियमित तपासणी मेमोग्रामद्वारे अनेक गाठी शोधल्या जातात.

खरं
तर, निदानाच्या वेळी, बहुतेक स्त्रियांना स्तनाच्या कॅन्सरची  कोणतीही स्पष्ट चिन्हे दिसत नाहीत. जेव्हा
स्तनाच्या कॅन्सरच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात ट्यूमर लहान असतो, तेव्हा तो स्पर्श किंवा उघड्या डोळ्यांना क्वचितच लक्षात येतो. म्हणूनच
मॅमोग्राम महत्वाची भूमिका बजावतात.

स्तनाच्या कॅन्सरची काही सामान्य चिन्हे आणि लक्षणे:

• स्तन किंवा हाताखालील भागात ट्यूमर होणे.

• स्तनाच्या आकारात बदल.

• त्वचा मंद होणे किंवा गळणे.

• दुधाव्यतिरिक्त स्तंनातून स्त्राव.

• लालसर स्तन.

• स्तनावरती सूज.

• स्तनाच्या कोणत्याही भागात सामान्य वेदना.

• स्तनावर किंवा आतमध्ये गाठ किंवा गाठी जाणवणे.

• स्तनाची त्वचा लालसरपणा किंवा खड्डासारखे जाणवणे.

• स्तनांची जळजळ.

• खाज सुटणे.

• ज्या स्त्रिया गरोदर आहेत किंवा स्तनपान करत आहेत
त्यांच्यासाठी, लालसरपणा, सूज, खाज सुटणे आणि दुखणे ही स्तनदाह सारख्या स्तनाच्या संसर्गाची लक्षणे असतात,
ज्याचा प्रतिजैविकांनी (antibiotics) उपचार
करता येतो. जर तुम्ही गरोदर नसाल किंवा स्तनपान करत नसाल आणि
तुम्हाला ही लक्षणे विकसित होत असतील,तेव्हा तुम्ही डॉक्टर कडे
जाऊन सल्ला घ्यावा व पुढील तपासणी करावी

पुरुष स्तनाच्या कॅन्सरची
 लक्षणे :

पुरुषांच्या
स्तनाच्या कॅन्सरची लक्षणे स्त्रियांना अनुभवलेल्या लक्षणांसारखीच असू शकतात आणि
त्यात हे समाविष्ट असू शकते:

• स्तनातील गाठी, सहसा वेदनारहित असतात.

• स्तन जाड होणे.

• स्तनाग्र किंवा स्तनाच्या त्वचेत बदल, जसे की लालसरपणा.

• स्तनाग्रांमधून द्रवपदार्थ बाहेर पडणे.

हे
लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे की इतर, सौम्य परिस्थितींमुळे हे बदल होऊ शकतात.
उदाहरणार्थ, स्तनावरील त्वचेच्या संरचनेत बदल हे एक्जिमासारख्या
त्वचेच्या स्थितीमुळे होऊ शकतात आणि सूजलेल्या लिम्फ नोड्स स्तनाच्या संसर्गामुळे
होऊ शकतात.

अधिक
महत्त्वाचे म्हणजे ही लक्षणे नेहमी स्तनाचा कॅन्सर आहे असे दर्शवत नाहीत, परंतु तुम्हाला त्यापैकी कोणताही अनुभव अल्यास, वैद्यकीय मदत घेणे महत्वाचे आहे.

स्तनाच्या कॅन्सरचे
निदान:

तुम्हाला
वरीलपैकी कोणतीही लक्षणे आढळल्यास, तुमचे डॉक्टर शारीरिक तपासणी करतील स्तनाच्या कॅन्सरच्या
निदानाची पुष्टी करण्यासाठी, तुमचे डॉक्टर खालील चाचण्या सुचवू शकतात,

१.मॅमोग्राम: हा एक एक्स-रे आहे जो स्तनाचा कॅन्सर त्याच्या
सुरुवातीच्या टप्प्यात शोधण्यात मदत करतो.

२.अल्ट्रासाऊंड : इमेजिंग चाचणी आहे जी स्तनाच्या आतील प्रतिमा तयार
करण्यासाठी उच्च-वारंवारता ध्वनी लहरी वापरते.यालाचा सोनोग्रोफी असेही म्हटले जाते.

३.बायोप्सी: एक प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये कॅन्सरच्या उपस्थितीची पुष्टी
करण्यासाठी स्तनाच्या ऊतींचा नमुना काढला जातो आणि सूक्ष्मदर्शकाखाली तपासला जातो.

स्तनाच्या कॅन्सरवरील  उपचार:

स्तनाच्या
कॅन्सरचा उपचार हा कॅन्सरचा प्रकार, टप्पा आणि आकार तसेच रुग्णाच्या एकूण
आरोग्यावर अवलंबून असतो.

 स्तनाच्या कॅन्सरच्या सामान्य उपचारांमध्ये हे
समाविष्ट आहे:

१.शस्त्रक्रिया : स्तनाच्या कॅन्सरच्या उपचारांसाठी शस्त्रक्रिया ही एक
सामान्य पद्धत आहे. शस्त्रक्रियेचा प्रकार ट्यूमरच्या आकारावर आणि स्थानावर तसेच
रुग्णाच्या एकूण वयावर अवलंबून असू शकतो.आरोग्य आणि वैयक्तिक प्राधान्ये.
पर्यायांमध्ये लम्पेक्टॉमी (Lumpectomy) (फक्त गाठ काढून टाकणे आणि आजूबाजूच्या टिश्यूचा थोडासा
भाग काढून टाकणे), मास्टेक्टॉमी(Mastectomy) (संपूर्ण स्तन काढून टाकणे),यांचा समावेश होतो.

२.रेडिएशन थेरपी : कॅन्सरच्या पेशी नष्ट करण्यासाठी आणि ट्यूमर संकुचित
करण्यासाठी उच्च-ऊर्जा रेडिएशनचा वापर

३.केमोथेरपी : कॅन्सरच्या पेशी नष्ट करण्यासाठी औषधांचा वापर. शस्त्रक्रियेपूर्वी
गाठ संकुचित करण्यासाठी, शस्त्रक्रियेनंतर कॅन्सर परत येण्याचा धोका कमी करण्यासाठी
किंवा अधिक प्रगत स्तनाच्या कॅन्सरसाठी मुख्य उपचार म्हणून वापरला जाऊ शकतो.

४.हार्मोन थेरपी : या प्रकारच्या थेरपीचा वापर हार्मोन-संवेदनशील स्तनाच्या कॅन्सरच्या
वाढीस प्रतिबंध करण्यासाठी केला जातो. हार्मोनल थेरपी हा एक प्रकारचा उपचार
आहे जो इस्ट्रोजेन सारख्या हार्मोन्सच्या प्रभावांना अवरोधित करतो, ही थेरपी शस्त्रक्रियेनंतर वापरली जाऊ शकते, विशेषत: हार्मोन रिसेप्टर पॉझिटिव्ह स्तनाचा कॅन्सर
असलेल्या महिलांसाठी.

५.लक्ष्यित थेरपी : हा एक प्रकारचा उपचार आहे ज्यामध्ये कॅन्सरच्या पेशींमध्ये
विशिष्ट जीन्स(Gene) किंवा प्रथिने(Protines) लक्ष्यित करण्यासाठी
औषधांचा वापर करून त्यांची वाढ रोखली जाते. ही थेरपी विशिष्ट प्रकारच्या स्तनाच्या
कॅन्सरसाठी वापरली जाऊ शकते, जसे की HER2-पॉझिटिव्ह स्तनाचा कॅन्सर.

६.इम्युनोथेरपी : इम्युनोथेरपी हा एक प्रकारचा उपचार आहे जो शरीराच्या
रोगप्रतिकारक प्रणालीला कॅन्सरच्या पेशींशी लढण्यास मदत करतो. हे काही प्रकारच्या
स्तनाच्या कॅन्सरसाठी वापरले जाऊ शकते, विशेषत: ज्यांना इतर पद्धतींनी उपचार करणे कठीण
आहे.

हे
लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की स्तनाच्या कॅन्सरच्या उपचारामध्ये अनेकदा या
पद्धतींचा समावेश असतो आणि उपचाराचा सर्वोत्तम मार्ग वैयक्तिक रुग्णाच्या
परिस्थितीवर अवलंबून असतो.

सावधनता:  

स्तनाचा
कॅन्सर होण्याचा धोका कमी करण्यासाठी,

• निरोगी वजन राखा.

 • नियमित व्यायाम करा.

• अल्कोहोलचे सेवन मर्यादित करा.

• नियमित मॅमोग्राम तपासणी करा.